14 kwietnia br. odbyła się III Wisznicka Sesja Naukowa Kraszewscy na Podlasiu. Sesja została zorganizowana przez Wójta Gminy Wisznice oraz Dyrektora Gminnej Biblioteki Publicznej im. Kajetana Kraszewskiego w Wisznicach. Patronat Honorowy objął Starosta Bialski Pan Mariusz Filipiuk.
Uroczystość rozpoczęła się złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy na zabytkowym cmentarzu, gdzie znajduje się grobowiec rodzinny Kraszewskich. Następnie zebrani udali się do Centrum Kultury Chrześcijańskiej, miejsca obrad naukowych.
Sesję otworzył gospodarz spotkania Pan dr Piotr Dragan, Wójt Gminy Wisznice, witając wszystkich przybyłych na uroczystość. Słowo wstępne wygłosił spiritus movens sesji – Pan profesor dr. hab. Feliks Czyżewski, do niedawna dyrektor dawnego Instytutu Filologii Słowiańskiej UMCS, kierownik Zakładu Filologii Ukraińskiej. Pan profesor został właśnie wybrany do Rady Naukowej Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk (kadencja 2023-2026).
W imieniu Pana Starosty Marusza Filipiuka oraz Zarządu Powiatu w Białej Podlaskiej głos zabrali: Pani Barbra Kociubińska-Koza, Dyrektor Wydziału Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Białej Podlaskiej oraz Pan Tadeusz Łazowski, Członek Zarządu Powiatu. Złożyli podziękowanie Pani prof. Alicji Pihan-Kijasowej za przekazanie portretu Józefa Ignacego Kraszewskiego do zasobów Muzeum w Romanowie. Miłym akcentem było również odznaczenie Pana Profesora Feliksa Czyżewskiego Medalem Zasłużony dla Związku Piłsudczyków RP TPJP wręczonym przez generała Leszka Kalinowskiego.
Same obrady składały się z 2. części:
Pierwszą część poprowadziły Pani dr. hab. Agnieszka Dudek-Szumigaj z Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie oraz Pani mgr Justyna Bajkowska, Dyrektor wisznickiej biblioteki. Na tę część złożyły się cztery wykłady:
Pan prof. dr hab. Artur Kijas z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu opowiedział zebranym o Józefie Ignacym Kraszewskim jako historyku Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Następnie głos zabrała Pani dr Anna Mikiciuk z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, wygłaszając referat Toponomastyka w świetle Silva rerum Kajetana Kraszewskiego na tle XIX-wiecznych szlaków komunikacyjnych. O drugim z braci i głównym bohaterze sesji referat przedstawił Pan dr hab. Dariusz Tarasiuk również pracownik naukowy Uniwersytetu Marii Curie -Skłodowskiej w Lublinie. Tytuł wystąpienia brzmiał: Kajetan Kraszewski jako ziemianin Południowego Podlasia. Pierwszą część obrad zamknęła Pani mgr Ewa Koziara, Dyrektor Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży OHP w Białej Podlaskiej opowiadając zebranym o Sąsiadach Kajetana Kraszewskiego z Opola i Antopola.
Po przerwie obrady prowadziły Pani Profesor dr hab. Alicja Pihan-Kijasowa reprezentująca Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Pani mgr Elżbieta Sokołowska, Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Oświaty w Wisznicach. Jako pierwsza zabrała głos Pani dr hab. Agnieszka Dudek-Szumigaj, opowiadając o Inskrypcjach nekropolii wisznickiej jako przyczynku do badań nad XIX-wiecznym ziemiaństwem Podlasia. Słuchacze poznali formuły identyfikacyjne napisów nagrobnych wisznickiego zabytkowego cmentarza. Pani prof. dr hab. Alicja Pihan-Kijasowa przybliżyła wzajemne relacje w rodzinie Kraszewskich, wygłaszając wykład Kraszewscy o sobie. Na podstawie dokumentów prywatnych (listy, pamiętniki, zapiski). Pisząca te słowa, w referencie W cieniu brata i romanowskich jodeł, czyli rzecz o Kajetanie Kraszewskim, nawiązującym do artykułu prof. Tadeusza Mencla, przedstawiła sylwetkę Kajetana Kraszewskiego z punktu widzenia praktyka – przewodnika w Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Romanowie. Sesję zakończył wykład Pana prof. dr hab. Feliksa Czyżewskiego pt. Antroponimia w Silva rerum Kajetana Kraszewskiego jako odzwierciedlenie XIX-wiecznego statusu społecznego ziemian.
Zdjęcia: Ewa Graniak-Wosinek